Công tơ điện là một thiết bị điện quen thuộc còn có tên gọi là đồng hồ điện hay điện năng kế, công tơ điện là dụng cụ dùng để đo số lượng điện tiêu thụ của một thiết bị điện, hệ thống điện…
1. Công tơ điện dùng để làm gì?
Công tơ điện có chức năng chính là đo lường lượng điện tiêu thụ của phụ tải điện.
Phụ tải ở đây nhỏ thì có thể là một thiết bị điện như bơm nước, hoặc lớn như hộ gia đình, văn phòng công ty, nhà máy sản xuất…
Ngoài ra, trong công nghiệp còn có những loại công tơ điện có những chức năng vô cùng đặc biệt và có khả năng truyền thông, gửi dữ liệu lên trung tâm điều khiển để quản lý, đo lường các chỉ số điện của một hệ thống máy sản xuất, dây chuyền hay cả phân xưởng sản xuất.
2. Có mấy loại công tơ điện?
Hiện nay trên thị trường, công tơ điện được phân ra làm 2 loại chính. Đó là: Công tơ điện 1 pha và công tơ điện 3 pha.
2.1. Công tơ điện 1 pha cơ
Công tơ điện 1 pha 2 dây dạng cơ là loại phổ biến nhất từ xưa đến giờ. Loại công tơ điện dùng cho điện lưới 1 pha. Chắc chắn một điều là chúng luôn hiện diện trong mỗi gia đình có sử dụng điện của công ty điện lực cung cấp. Nhưng cho đến thời điểm hiện tại, ở các thành phố lớn, các công tơ điện cơ đang dần bị thay thế bởi công tơ điện tử.
Ưu điểm:
- Giá thành thiết bị rẻ
- Cấu tạo đơn giản
- Sử dụng khá bền và ổn định
Nhược điểm:
- Nhược điểm lớn nhất có thể xét đến đó chính là độ chính xác chưa cao. Do phụ thuộc vào cơ cấu hoạt động cơ khí.
- Có thể bị “hack” làm cho thiết bị hoạt động sai lệch kết quả…
2.2. Công tơ điện 1 pha điện tử
Công tơ điện tử hiển thị các giá trị điện năng tiêu thụ trên màn hình LCD hoặc LED, và một số loại cũng có thể truyền các dữ liệu này đi xa qua các cổng giao tiếp tích hợp.
Ngoài việc đo điện năng tiêu thụ, công tơ điện tử cũng có thể ghi lại các thông số khác của tải và nguồn, chẳng hạn như số điện sử dụng tức thời hay số điện tối đa, mức điện áp, hệ số công suất và công suất phản kháng…
Một chức năng khác cũng khá hay ho, đó là công tơ điện tử có thể hỗ trợ tính toán theo thời gian cài đặt. Ví dụ như: ghi lại số kWh điện năng tiêu thụ trong giờ cao điểm hoặc giờ thấp điểm.
Ưu điểm:
- Có cảnh báo rò rỉ điện
- Đo nhiều thông số
- Cài đặt nhiều chức năng đo
- Giám sát được chất lượng nguồn điện
- Tính toán được giá điện bậc thang
- Độ chính xác cao…
Nhược điểm:
- Giá thành cao
- Độ bền phụ thuộc vào linh kiện điện tử
- Khó sửa chữa…
2.3. Công tơ điện 3 pha công nghiệp
Trong công nghiệp sản xuất, để đảm bảo công suất điện năng vận hành cho các hệ thống máy móc, motor công suất cao thì cần phải cấp nguồn có công suất điện lớn, và điện lưới 3 pha là lựa chọn hàng đầu.
Tất nhiên, để đo lượng điện năng tiêu thụ từ mạng lưới điện 3 pha, thì chúng ta cần phải sử dụng loại công tơ điện 3 pha rồi!
Công tơ điện 3 pha được phân ra làm nhiều loại như sau: Công tơ điện 3 pha cơ, cơ điện tử, điện tử, công tơ điện 1 giá, công tơ điện 3 giá… hoặc theo cách đo lường như công tơ điện 3 pha trực tiếp, 3 pha gián tiếp.