Lọc sóng hài (Active Harmonic Filtering) là một khái niệm ngày càng phổ biến trong lĩnh vực điện và tự động hóa. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hiểu lầm xung quanh công nghệ này. AT Đông Dương sẽ cùng khám phá những hiểu lầm phổ biến về lọc sóng hài để giúp bạn có cái nhìn đúng đắn hơn về nó.
Hiểu lầm 1: Chỉ các nhà máy lớn mới cần bộ lọc sóng hài
Nhiều người cho rằng sóng hài chỉ là vấn đề của các nhà máy công nghiệp lớn sử dụng động cơ, biến tần và các tải phi tuyến tính có công suất cao. Tuy nhiên, thực tế là sóng hài xuất hiện ở hầu hết các hệ thống điện, kể cả trong tòa nhà văn phòng, trung tâm dữ liệu, bệnh viện hay các công trình dân dụng.

Biểu đồ sóng hài
Các thiết bị như đèn LED, máy tính, bộ lưu điện (UPS), điều hòa không khí và các thiết bị điện tử khác cũng tạo ra sóng hài. Nếu không được kiểm soát, sóng hài có thể gây ra hiện tượng quá nhiệt trong dây dẫn, giảm tuổi thọ thiết bị và tăng tổn hao điện năng. Vì vậy, cần đo lượng và phân tích chất lượng điện năng định kỳ, ngay cả trong hệ thống dân dụng, để phát hiện và xử lý sóng hài kịp thời.
Hiểu lầm 2: Lọc sóng hài chỉ giúp giảm nhiễu điện
Một hiểu lầm khác là bộ lọc sóng hài chỉ giúp giảm nhiễu điện. Dù đúng là lọc sóng hài có thể làm giảm nhiễu điện, nhưng mục tiêu chính của nó là cải thiện chất lượng điện năng bằng cách loại bỏ các thành phần sóng hài gây méo dạng điện áp và dòng điện.
Khi hệ thống điện bị ảnh hưởng bởi sóng hài, thiết bị có thể hoạt động không ổn định, gây ra lỗi hoặc hư hỏng. Bằng cách sử dụng bộ lọc sóng hài, dòng điện đầu vào của thiết bị được “làm sạch”, giúp thiết bị hoạt động hiệu quả và bền bỉ hơn.
Hiểu lầm 3: Lọc sóng hài chỉ là giải pháp tạm thời
Nhiều người cho rằng lắp đặt bộ lọc sóng hài chỉ là biện pháp khắc phục tạm thời khi hệ thống gặp sự cố. Trên thực tế, kiểm soát sóng hài là việc cần quan tâm trong thiết kế hệ thống điện và phải thực hiện liên tục nhằm đảm bảo hệ thống điện ổn định, tránh bị phạt theo quy định về mức sóng hài của ngành điện lực.
Nếu sóng hài không được kiểm soát, tổn thất điện năng sẽ tăng lên đáng kể, ảnh hưởng đến hiệu suất hệ thống và làm tăng chi phí vận hành. Vì vậy, chúng ta cần nhìn nhận lọc sóng hài như một giải pháp lâu dài giúp ổn định nguồn điện, giảm tổn thất và bảo vệ thiết bị điện.
Hiểu lầm 4: Tất cả bộ lọc sóng hài đều giống nhau
Một hiểu lầm phổ biến là cho rằng tất cả các bộ lọc sóng hài đều có thiết kế và chức năng giống nhau. Thực tế, có nhiều loại bộ lọc như bộ lọc sóng hài thụ động, bộ lọc sóng hài tích cực (hay bộ lọc sóng hài chủ động), bộ lọc sóng hài thứ tự không. Mỗi loại đều có công dụng và ưu điểm riêng. Nếu chọn phải bộ lọc không phù hợp với tình trạng nhiễm sóng hài của doanh nghiệp, có thể dẫn đến không đạt yêu cầu về hiệu suất lọc và gây lãng phí tài chính.
Bộ lọc sóng hài thụ động và Bộ lọc sóng hài chủ động
Hiểu lầm 5: Không cần bảo trì
Một số người nghĩ rằng bộ lọc sóng hài không cần bảo trì. Tuy nhiên, giống như bất kỳ thiết bị điện nào khác, bộ lọc sóng hài cũng cần được kiểm tra định kỳ để đảm bảo hoạt động ổn định.
Bụi bẩn, nhiệt độ môi trường và hao mòn linh kiện có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của bộ lọc. Do đó, bộ lọc sóng hài cần được bảo trì định kỳ để phát hiện sớm các lỗi có thể xảy ra, từ đó giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa hiệu suất hoạt động.
Hiểu lầm 6: Chỉ cần một bộ lọc sóng hài cho cả hệ thống
Một số người tin rằng chỉ cần một bộ lọc sóng hài là có thể xử lý tất cả các vấn đề về chất lượng điện trong hệ thống. Tuy nhiên, mỗi hệ thống có đặc điểm khác nhau nên đôi khi cần lắp nhiều bộ lọc sóng hài tại các điểm để đạt hiệu quả tối đa.
Khi tư vấn giải pháp lọc sóng hài cho khách hàng, kỹ thuật viên của AT Đông Dương sẽ đến tận nơi để khảo sát, đo lường và phân tích mức độ nhiễm sóng hài của hệ thống điện, sau đó mới xác định loại bộ lọc sóng hài phù hợp, số lượng bộ lọc và vị trí lắp đặt.
Hiểu lầm 7: Lọc sóng hài quá đắt đỏ và không đáng đầu tư
Nhiều người e ngại chi phí đầu tư cho các giải pháp lọc sóng hài, nhưng thực tế, chi phí mà doanh nghiệp phải tiêu tốn nếu không giải quyết sóng hài có thể cao hơn nhiều. Các loại chi phí bao gồm:
– Tiền phạt do tổng biến dạng sóng hài điện áp vượt quá quy định của ngành điện lực
– Sóng hài gây ra hiện tượng quá nhiệt trong máy biến áp, động cơ, tụ bù, cáp điện, dẫn đến tuổi thọ thiết bị giảm, làm tăng chi phí bảo trì và thay thế.
– Sóng hài làm tăng tổn hao năng lượng trong hệ thống điện, khiến thiết bị hoạt động kém hiệu quả, tiêu tốn nhiều điện năng hơn, gia tăng chi phí vận hành.
– Nhiễm sóng hài nặng có thể gây lỗi cho các bộ điều khiển tự động, PLC hoặc thiết bị nhạy cảm, dẫn đến ngừng hoạt động của dây chuyền sản xuất và gây thiệt hại lớn.
– Khi hệ thống điện gặp sự cố do sóng hài, doanh nghiệp có thể phải đầu tư vào các biện pháp khắc phục tạm thời, thuê chuyên gia hoặc thay thế thiết bị bị hư hỏng – những chi phí này có thể cao hơn nhiều so với việc lắp đặt bộ lọc sóng hài ngay từ đầu.
Hiểu rõ về lọc sóng hài và chức năng của nó là rất quan trọng để đảm bảo hệ thống điện hoạt động hiệu quả và bền vững. Những hiểu lầm này có thể dẫn đến quyết định sai lầm trong việc lựa chọn giải pháp lọc sóng hài cho nhu cầu của bạn. AT Đông Dương hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn đúng đắn hơn về công nghệ lọc sóng hài và tầm quan trọng của nó trong hệ thống điện hiện đại.